Intrede Ds. K. Exalto

Zondag 23 januari had de bevestiging en intrede plaats van ds. K. Exalto, die van Brakel naar de Ned. Herv. Gemeente te Melissant was overgelïomen. Bevestiger was de consulent ds. T. Poot van Middelharnis. Voor deze dienst was grote belangstelling; onder de vele aanwezigen bemerkten we ook burgemeester en mevr. Bos, die 's middags bij de intrede, eveneens aanwezig waren. Na votum en zegengroet liet ds. Poot zingen Ps. 75 : 1 en 2 waarna de "Wet werd gelezen en gezongen Ps. 143 : 10. De Schriftlezingen waren Ps. 126 en Lucas 5 : 1—11. Daarna volgde zang onder de collecte, n.l. Ps. 87 : 1, 2, 4 en 5. De tekst voor deze bevestiging was gekozen uit Lucas 5 : 4, 5 en 6: (de wondervolle visvangst) met het thema: „De grote Visser roept!" Stilgestaan werd bij de aard van zijn roeping; de belofte bij zijn roeping; de crisis door zijn roeping en de kroon op zyn roeping.Na de ontvouwing van deze woorden werd gezongen Ps. 86 : 5 en 8 waarna ds. Poot overging tot de bevestiging. Op de vragen van het formulier klonk het plechtig „Ja, ik van ganser harte", door ds. Exalto, waarna ds. Poot de nieuwe herder en leraar op hartelijke wijze toesprak. Het werd als een wonder uit Gods Hand ervaren •— aldus ds. Poot — dat de kleine gemeente van Melissant weer een predikant mag bezitten en hij was dankbaar een oude vriend (spr. had in zijn vorige gemeente veel contact met hem gehad) op het eiland als ambtsbroeder te mogen ontmoeten. Hij bad liem Gods onmisbaren zegen toe op zijn arbeid en ds. Poot zelf nam tevens afscheid van de gemeente, die hij als consulent had gediend. Deze indrulcwekende dienst werd beëindigd met de Morgenzang vers 3 en6 en de zegen.

Des middags heeft ds Exalto voor een volle kerk intrede gedaan in zijn nieuwe gemeente. Onder de aanwezigen bemerkten we o.m. de predikanten van Wakeren, Poot, den Besten, Gooyer, Zaal, Smit, Jonkers, Wursten, Vlijm en van Drenth. Ook was aanwezig ds. W. Netjes (thans res. legerpredikant) namens de Geref. kerk en student L. Huisman van de Geref. Gemeente. Tevens de afgevaardigden van de diverse kerkeraden der Herv. Gemeenten en kerkeraadsleden van de Geref. kerk en van de Geref. Gemeente. Verder bemerkten wij het voltallig college van burgemeester en wethouders.

Na het uitspreken van het votum en de zegengroet werd gezongen Ps. 26 vers 8 en 7, waarna ds Exalto de Twaalf Artikelen des Geloofs voorlas. De gemeente zong hierop Ps. 111 vers 6. Vervolgens werd gelezen Matth. 10 vers 1 t.m. 16. De tekstwoorden waren Matth. 10 vers 11 t.m. 15. Hierna werd nog gezongen Ps. 110 vers 1, 2, 3 en 5.

Ds. Exalto zijn predikatie aanvangende wees er op, dat een intrede niets onderscheid van een gewone predikatie dan dat deze behelst het ontvouwen van een programma, wat de wijze van werken aangeeft. Z.Eerw. stelde echter vast, dat dit geen plan is naar eigen ontwerp maar naar een instantie van Boven ontvangen. Bij deze Goddelijke instruktie moet beleden worden, dat het steeds nodig is en blijft onderwijzin— gen van 's Hemels wege te ontvangen; het is immers een zware taak die de predikant is opgelegd. En ten aanzien van de gemeente, dat de predikant een Goddelijke opdracht heeft te vervullen.

Tot zijn tekst komende sprak ds. Exalto over

de opdracht des Heeren aan Zijn apostelen.

Dit is ook onze opdracht aldus spr.; in wezen is er weinig verschil. De apostelen werden bij tweeën uitgezonden, waar ook het Apostolaat (de uitzending in de wereld) op volgt. Bij de instructie die ze van de Heere Jezus krijgen, blijkt dat de zaak van het Koninkrijk haast heeft en spreker hoopte dat ook te Melissant velen zouden worden meegenomen in de vaart van het Evangelie voor het Koninkrijlt Gods.

Aan de andere zijde nam de Heere Jezus ook ruim tijd voor de zondaren. Als voorbeeld noemde spr. het onderhoud met de Samaritaanse vrouw en de geschiedenis van Zacheus.

In de tekst staat „in wat stad of vlek gij zult inkomen, onderzoekt wie het waardig is."

Gods knechten worden dus opgedragen een onderzoek in te stellen, waaruit blijkt dat van die kant bezien, Gods Koninkrijk naast de haast die moet betracht een zekere rust uitgaat. Zo moeten Zijn dienaren niet de gemeente doorjalikeren, maar iets van Zijn rust meedelen. De Grote Meester heeft dit bewust in Zijn instruktie geschreven. Spr. hoopte in de gemeente van Melissant veel open deuren te vinden, voor Christus en Zijn Evangelie.

De tekst vervolgend: en indien dat huis waardig is, zo kome vrede over hetzelve, betekent dit vrede voor dit en het toekomende leven. Niet de Farizeeën en de schriftgeleerden zijn het waardig, maar de tollenaren en zondaren; spr. hoopte zulken te ontdekken bij zijn huisbezoek. Dan hebben wij geen haast!

Staat ook uw deur open voor het Evangelie? vroeg spreker. De apostelen hadden de opdracht wanneer zij een huis binnen kwamen te groeten met het: „Vrede zij U!" Soms hebben Gods knechten neiging om te vloeken inplaats van te zegenen. Maar als een dienaar van Christus enkel maar vloek en oordeel brengt, heeft hij zijn instructie na te zien.

0e tekst spreekt van „uw" vrede, wat dus nauw aan het ambt is verbonden. De dienaren zijn de vertegenwoordigers van Christus: Wie U hoort, die hoort Mij. Een zeer verantwoordelijke taak. Dat het van de hand des dienaars geëist wordt, is soms reden liever het ambt te ontvluchten; wij zijn echter gedrongen door de Goddelijke opdracht aldus spreker.

In het verdere van de predikatie zei spreker, dat Melissant wellicht vervuld is met blijdschap weer een eigen predikant te hebben. Dit mocht terwille van dit vrede zijn, al kunnen wij U zelf niets geven. Het „waardig zijn" staat gelijk met

Het „waardig zijn" staat gelijk met „gelovig" te zijn. Spr. had bange vrees ook hier te ziullen moeten strijden tegen Satan's macht. De Meester heeft Zijn discipelen gewapend tegen de vijandschap die zij zouden ondervinden. Indien het huis niet waardig is, zo kome uw vrede weder tot U. Dan keert de vrede terug en berokkend geen scliade aan de apostelen maar wel aan hen die hun deuren toeslaan en bij wie voor het Evangelie geen plaats is. De tekst bevat dan ook een ernstig appèl. Ontzettend: dezulken zullen door de heiligheid Gods worden verteerd. „Want voorwaar zeg Ik U: Het zal Sodom en Gomorra verdragelijker zijn in de dag des oordeels, dan dezelve stad.

Z.Eerw. werkte nader uit wat het betekent: de weg geweten en niet bewandeld te hebben. Het heden beslist over de toekomst; wie het Evangelie aangenomen of verworpen hebben.

Wij stellen ons niet boven U vervolgde spreker, maar wel is onze instructie van Boven. Draagt uw nieuwe leraar en verdraagt hem; geeft hem een plaats in uw gebedsleven, opdat door zijn bediening het Koninkrijk Gods moge worden gebouwd.

Men had spr. verteld, dat Melissant een rustige gemeente is. Moeilijkheden en teleurstellingen zullen echter niet uitblijven. Daar echter, waar het Rijk van Christus baan breekt, wordt volle vrede geschonken. In de instructie staat ook: wanneer zij U niet ontvangen, schudt het stof van uw voeten. Dit is weliswaar niet het oordeel, maar toch een voorbode er van, een teken van verbreking van gemeenschap. Spreker wenste met vrede te komen en een Flakkeeënaar onder de Flakkeeërs te zijn. Met ernst vermaande spreker het Woord Gods te horen en niet te verwerpen. Alleen daarop en daardoor zal de vrede, de ware vrede verworven kunnen worden.

Na een tussenzang van Ps. 96 : 9 volgde de

toespraken

Ds. Exalto richtte zich in de eerste plaats tot de praeses en andere afgevaardigden van de classis Brielle. Hij zegde alle collega-predikanten hartelijk dank voor hun aanwezigheid en hoopte de zelfde prettige samenwerking te mogen ondervinden, die hij steeds genoten had in de classis Bommel.

Zich richtend tot de Ring Sommelsdijk, zei ds Exalto zeer dankbaar te zijn voor de tegenwoordigheid van alle ambtsbroeders uit deze Ring. Hij zei, dat ook predikanten wel eens aan eerzucht lijden, wie toch wel de beste is, maar hoopte dat het Woord des Heeren veel in gedachtenis zou mogen blijven, waar Hij zegt: Eén is Uw Meester.

De kerkeraden uit de omliggende plaatsen werden hartelijk dank gezegd voor hun medeleven en Gods onmisbare zegen toegewenst.

Ook tot de kerkeraden van de Geref. kerk en de Geref. Gemeente werden hartelijk dank gezegd voor hun aanwezigheid. Het heeft ons, aldus ds Exalto goed gedaan, dat U deze middag aanwezig wilde zijn. Tot de vrienden uit Brakel richtte ds Exalto een bijzonder hartelijk woord van afscheid. Vervolgens werden toegesproken organist en koster. Burgemeester en wethouders werd Gods zegen toegewenst. Spreker zei een overtuigd voorstander van het Christelijk onderwijs te zijn, wat hij ook beloofde zoveel mogelijk te zullen helpen bevorderen. De verenigingen werden alle steun beloofd. De catechisanten werden vermaand trouw te komen. Ds. Smit werd hartelijk dank gezegd voor de door hem. verrichte arbeid in verband met de catechisaties. Vervolgens richtte ds Exalto zich tot zijn bevestiger ds. Poot, die hij hartelijk dank zegde voor de wijze waarop hij hem tot zijn dienstwerk had ingeleid. Zich richtend tot de kerkeraad, zei spr. dat reeds de eerste kennismaking, van beide zijden, zeer prettig was, wat mede een oorzaak van overkomst is geweest. Het Woord Gods verbinde ons, in de dienst van de Koning der Kerk, was zijn wens.

De gemeente werd hartelijk bedankt voor de wijze waarop hij en zijn echtgenote waren ontvangen.

Ds Exalto zei niet van plan te zijn door de gemeente te jakkeren, maar in rust zijn arbeid te zullen doen. Het is, aldus spreker, een predikant onmisbaar van node, in contact met Zijn grote Meester te staan, in de eerste plaats door gebed, maar ook door studie. Ik wil U allen dienen, maar ik wens niet om mensengunst te bedelen. Ook wij zijn niet volmaakt, maar wij zullen altijd U met raad en daad terzijde staan. Onze deur staat voor ieder van U open.

Andere sprekers

De nieuwe leraar werd daarop allereerst toegesproken door de Edelachtb. heer burgemeester Bos, die de overkomst van ds Exalto een belangrijke gebeurtenis noemde, niet alleen voor Hervormd Melissant, maar voor de gehele burgerlijke gemeente. Spreker uitte de wens dat het werk van ds Exalto in alle opzichten gezegend moge worden. Spreker wees op de geslachtsnaam van de nieuwe predikant, welke is afgeleid van het Latijnse woord: Exaltari, wat betekent: tot geestvervoering opwekken. Spreker hoopte dat dit het werk van

Spreker hoopte dat dit het werk van ds Exalto zou mogen zijn, opdat mede door zijn dienst het Koninkrijk Gods zou worden uitgebreid in het rijk des satans zou worden afgebroken.

Ds. P. van Wakeren van Stad aan 't Haringvliet, sprak als assessor van het Moderamen der classis Brielle, die de nieuwe leraar een hartelijk welkom in de classis toeriep.

Ds. van Drenth van Ooltgensplaat, voerde het woord als praetor van het breed moderamen van de Ring Sommelsdijk en noemde het een oorzaak van vreugde, dat deze vakature weer zo spoedig was vervuld. Ds van Drenth wees erop dat men op Flakkee niet alleen een Ring, maar ook een kring had, n.l. die van collegae predikanten, waarbij spr. hoopte, dat ook ds Exalto zich bij zal aansluiten.

Namens de Geref. Kerk werd het woord gevoerd door ds. W. Netjes, die zijn gelukwensen aanbood en zei ook deze middag weer in het bijzonder bepaald te zijn geworden bij het gewicht van het ambt. Spreker hoopte op nauwe samenwerking tussen de kerkgroepen, en wenste ook de gemeente geluk met haar nieuwe leraar.

Namens de Geref. Gemeente werd het woord gevoerd door student L. Huisman, dei juist deze dag de plaatselijke gemeente diende. Student Huisman vergeleek de gescheidenheid bij de geschiedenis uit Jozua 22 waar twee en een halve stam een altaar bouwden. Dit werd door de 10 stammen zeer kwalijk genomen, omdat zij meenden dat deze twee en halve stam een andere God dienden. Toen hun echter verzekerd werd dat dit helemaal niet het geval was, gingen de 10 stammen terug en dienden beiden de Heere.

Zo moge ook de Herv. kerk zowel als de Geref. Gemeente, beiden God dienen Aangaande de heerlijkheid van het ambt, merkte dhr. Huisman op, dat des dienaars werk beschreven is in Lukas 14, waar de Heere Zijn dienstknechten uitzond met drieërlei opdracht: Komt, brengt en dwingt. Spreker wenste dat ds Exalto's bediening in dit teken zou mogen staan. Om te nodigen, komt, want alle dingen zijn gereed, om in te brengen de kreupelen en verminkten, maar ook om de melaatsen, de paria's, te dwingen om in te komen.

Tenslotte werd nog gesproken door ouderling P. A. Leydens namens de kerkeraad.

Spreker noemde het een groot voorrecht dat deze vakature weer zo spoedig vervuld was en riep ds en mevrouw Exalto een hartelijk welkom toe. Wanneer U deze schare ziet, dan verwacht U het misschien van de mensen en de mensen van U, aldus spreker, maar het mocht ons alleen om Christus en Zijn heil te doen zijn. Voor dat heil moge U nog vele open huizen vinden in Melissant. En daar nu het geloof uit het gehoor is en gehoor uit het Woord Gods, zo moge dit Woord Zijn loop hebben in het midden der gemeente. Wij mogen dan wel Paulus woord het onze maken, als hij het schrijft aan Timotheüs „Predik het Evangelie, houd aan, tijdig en ontijdig, wederleg, vermaan, bestraf, maak, dat men van uw dienst ten volle verzekerd zij. En wanneer er dan soms moeilijke tijden komen, „Open dan uw mond" naar Psalm 81.

Ds. Poot werd hartelijk dank gezegd voor het vele werk dat hij als consulent had verricht. Ook ds. Smit werd dank gebracht voor de catechisaties die hij had gehouden.

Tot slot verzocht ouderling Leydens de nieuwe leraar staande toe te zingen de bekende zegenbede uit Ps. 134.

Ds. Exalto dankte daarna alle sprekers en legde voor het eerst de zegen op de gemeente. Het was voor de Hervormde gemeente van Melissant een zeer blijde dag.